پروپوزال بررسی ارتباط میزان شایستگی مراقبت معنوی پرستاران با میزان امید به زندگی بیماران سرطانی

: 2ـ3ـ مقدمه و معرفي طرح (بيان مسئله) : سرطان یکی از بیماری های شایع در دنیای متمدن امروزی است که تعداد افراد مبتلا به آن روز به روز افزایش می یابد. به گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال 2008 حدود 6/7 میلیون نفر در اثر ابتلا به بیماری سرطان جان خود را از دست دادند که از این تعداد بیش از 70% آنها در کشورهای در حال توسعه و کم درآمد زندگی می کردند (1). در همین سال، بیش از 12 میلیون نفر مبتلا به سرطان تشخیص داده شدند (2) و طبق برآورد های انجام شده تخمین زده می شود که در سال 2020 بیش از 15 میلیون مورد جدید ابتلا به سرطان در سطح جهان شناخته شوند (3). براساس جدیدترین آمار منتشر شده روزانه 100 نفر در ایران بر اثر بیماری سرطان جان خود را از دست می دهند. سرطان در ایران سومین عامل مرگ و میر می باشد (4). این روند رو به رشد شیوع سرطان را می توان به دلایلی همچون سالمندی جمعیت در جوامع توسعه یافته یا در حال توسعه، و روند های موجود در زمینه شیوع رفتارهای ناسالم نظیر استعمال دخانیات و اتخاذ شیوه های نادرست زندگی نسبت داد (1و3). درمان سرطان تقریباً همیشه با روش های تهاجمی شروع می شود. جراحی می تواند موجب تغییراتی در شکل و ظاهر بدن شود. اشعه درمانی و شیمی درمان نیز ممکن است پس از جراحی انجام شود تا تعدادی از سلولهای میکروسکوپی سرطان را که در نقطه ای از بدن پنهان شده اند نابود کند. به دلیل طبیعت مزمن سرطان، بیمار مجبور است درمان طولانی مدت با داروهای سمی را بپذیرد. معالجه هفته ها یا ماه ها به طول می انجامد و عوارض جانبی آن می تواند به صورت تهوع، ریزش مو، خستگی، دردهای عضلانی، سوختگی های پوستی، تغییرات وزن و مشکلات روحی و روانی بروز نماید. بستری شدن های متعدد به منظور درمان می تواند مانع از ادامه یک زندگی طبیعی شود. قبل و بعد از شیمی درمانی احساس ترس و اضطراب در بیمار به وجود می آید که این امر به دلایل مختلفی از قبیل عوارض ناشی از شیمی درمانی، سوارخ کردن وردید جهت تزریق، احساس انزوا و گوشه گیری و از دست دادن حس استقلال در زندگی می تواند باشد. به علاوه عوارض جانبی آشکار ناشی از شیمی درمانی توانایی لذت بردن از جنبه های مختلف زندگی را از فرد بیمار سلب می کند. احساس تعارض زمانی پدید می آید که بیماری عود کرده و دوز بیشتری از داروی شیمی درمانی جهت درمان مورد نیاز باشد (5). سرطان، تغییرات، فشارها و تاثیرات متفاوتی بر زندگی بیمار و خانواده وی می گذارد. پاسخ به سرطان به مواردی از جمله بیمار و ساختار روان شناختی وی، خانواده و محیط اجتماعی، ناتوانی ها و بدشکلی های ایجاد شده بستگی دارد و می تواند بر تمام سطوح فعالیت های بیمار اثر بگذارد (6). بحران های ناشی از سرطان سبب عدم تعادل و ناهماهنگی فکر، جسم و روح می شود. اما بیشترین حالت در این دوره برای بیمار حس یاس و ناامیدی است (7). در مطالعه ای که توسط ایروینگ، اشنایدر و کراوسون Irving, L.M. ؛ Snyder, C.R. & Crowson, J.J در سال 1998 بر روی زنان دانشجو صورت گرفت، مشخص شد آزمودنی هایی که براساس نمراتشان در مقیاس امید در دسته افراد امیدوار قرار داشتند، در مواجهه با نوعی تکلیف تصوری تشخیص و درمان سرطان نسبت به آزمودنی های ناامید از سبک های کنارآمدن امیدوارانه تری استفاده کردند(8). رلایف Roleigh, E در سال 1992 ذکر کرده است که به نظر می رسد سرطان نسبت به سایر ناخوشی های مزمن بیشترین تاثیر را روی امید داشته باشد(9). امید از جمله مفاهیمی که در روﻳﺎروﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت و ﺗﻨﺶ ﻧﺎﺷﻲ از آن نقش مهمی دارد است و به عنوان یک عامل بالقوه قدرتمند در بهبود و سازگاری بیماران مؤثر است (10) به عبارتی امید باعث زندگی واقعی توأم با برنامه، هدف و مقصود می‌شود و نشانه سلامت روان است (11 و 12) و بدون ارتقای آن زمینه برای پذیرش آموزش‌های درمانی و مراقبتی فراهم نمی‌شود، (12 و 13) امید دربردارنده تصورات و توجه افراد به آینده است و باعث تلاشی با این تصور است که احتمال دارد نتایج مثبت حاصل شود. هر نوع مفهوم‌سازی از امید، چندبعدی، آینده‌نگر و فرآیندنگری آن را منعکس می‌کند. امید، توانایی باور یک احساس بهتر از آینده است. امید معمولاً به عنوان عامل مهمی در سازگاری، شرایط مبهم و رنج بردن است. (14).